Carola vertelt haar coach Herman met veel stelligheid dat haar plannen succesvol uit zullen pakken. Als zij niet open staat voor kritische reacties, bemerkt Herman zijn neiging om flink aan haar zekerheid te tornen. Dan denkt hij: dat kan toch niet mijn bedoeling zijn. De aanleiding van deze gesprekken was juist de onzekerheid van deze jonge leidinggevende.
“Naarmate jij het succes van je voornemens met meer zekerheid brengt, merk ik dat ik de mogelijke risico’s zwaarder benadruk. Ik vraag mij af in hoeverre ik hiermee een stem van jou laat horen. Een stem die in jou leeft, maar die je moeilijk kan combineren met jouw, tegelijk aanwezige verlangen om je voornemens tot een succes te maken”. Het gesprek dat hierop volgt verdiept het inzicht van Carola in het effect van haar optreden op anderen. Maar nog belangrijker: ze herkent ook de moeilijkheid om niet alleen haar zekere verlangen, maar ook de twijfels in haar communicatie te laten doorklinken
Dan vervolgt Herman: “Ik vraag mij bovendien af in hoeverre jouw onzekerheid en de manier waarop je daarmee in het contact met anderen omgaat, ook te maken heeft met de rol die jouw afdeling, de schoonmaakdienst binnen jullie research instituut inneemt”. Het vervolg van het gesprek brengt Carola waardevolle inzichten over zowel haarzelf als over de dienst waaraan ze leiding geeft.
Sommige gevoelens IN ons zijn niet alleen VAN ons (1).
Dit geldt voor Herman die bij een verwarrend gevoel kan blijven als hij onderkent dat hij Carola met kracht de mogelijke risico’s van de voorgenomen plannen onder de neus wrijft. Dit gevoel en het besef van deze irrationele neiging is de aanleiding om haar te vragen of hij het onderkennen van deze risico’s wellicht niet alleen namens zichzelf, maar ook namens haar doet. Een stem van Carola die ze kwijt wil en die Herman onbewust oppikt.
Maar het geldt ook voor Carola zelf, die leiding geeft aan medewerkers van een schoonmaakdienst. Medewerkers die zich moeten verhouden tot hoog opgeleide mensen die de primaire taak van dit research instituut verrichten. Een rol waarin het niet meevalt zich met zelfvertrouwen tot deze collega’s te verhouden en waarin het gevaar dreigt de eigen onzekerheid te overschreeuwen. Als dat inderdaad gebeurt is de kans groot dat een leidinggevende deze verholen, onzekere stem voelt en onbewust oppikt. Zie voor een uitvoeriger bespreking van dit perspectief het artikel 'persoonlijke- of organisatie ontwikkeling: individu of mijnkanarie'.
De kans op besmetting (2).
Dit incident illustreert hoe we ons als coach of organisatie ontwikkelaar soms een beeld kunnen vormen van de spanningen die zich voordoen in de afdeling of organisatie van degenen waarmee we werken. Zo kan Herman de ‘besmetting’ die Carola oploopt in het contact met medewerkers van de schoonmaakdienst (B) waarnemen door de ‘besmetting’ die hij oploopt in het contact met haar (A).
Wat is van mij en wat van jou?
Leren van ervaring, jezelf als instrument inzetten, werken met parallelle processen tussen wat je met elkaar bespreekt en wat je tegelijkertijd ervaart is cruciaal voor mensen die ontwikkelingen in organisaties willen stimuleren. Maar hoe bepaal ik nu of mijn gevoelens uitsluitend van mij zijn of ook betekenisvol zijn voor wat er bij de ander(-en) leeft?
Als afsluiting drie reflecties over deze vraag:
(1) ARMSTRONG, D., Organization in the mind; psychoanalysis, group relations, and organizational consultancy Karnac, London, 2005.
(2) MOYLAN, D., The danger of contagion. In: The unconscious at work. Ed. Obholzer, A. & Roberts, V.Z., Bruner-Routledge, 2000. p. 51 – 59.
(3) SHAPIRO, E.R. & WESLEY CARR, A., Lost in Familiar Places; Creating new connections between the individual and society. Yale University Press, New Haven & London, 1991.
Gepubliceerd op 2 december 2014
Wilt u een automatische e-mail ontvangen als er een nieuwe blog wordt toegevoegd? Vul hieronder uw gegevens in.
naar boven