Mijn moeder van 87 had kanker. We bezochten de behandelend arts om te besluiten of een operatie verstandig is. Na het schudden van de handen, lijkt de man zich vooral te bekommeren om een vragenlijst die hij in moet vullen: hij stelt z'n vragen en kijkt ons niet aan. We beantwoorden z’n vragen. Uit een eerder gesprek is mij niet duidelijk geworden hoe groot de kans is dat er al uitzaaiingen zijn. Als ik hem dit probeer te vragen, merk ik dat ik daar niet goed uitkom, omdat het mij stoort dat hij mij niet aankijkt. Ik deel dat met hem. Hij zegt dat hij kan luisteren, terwijl hij de lijst invult en gaat daarmee door. Ik voel mij vernederd en voel woede in mij opkomen. Maar ik houd mij in, want hij is wel degene die mijn moeder straks behandelt.
Dit voorval illustreert het ongemak van een klant die zich afhankelijk weet van een dienstverlener die geen oog voor hem heeft. Of dat nu een arts is of een management consultant, een technisch specialist of een receptionist. Iedereen die z’n werk af moet stemmen op de behoeften van z’n cliënt. Als klant is het makkelijk te onderkennen hoe frustrerend het is als de ander niet aansluit op onze behoeften.
Maar hoe gevoelig zijn we als we zélf als dienstverlener aan moeten sluiten op de behoeften van onze klanten? Maken wij dan het contact met de ander, waardoor deze zich begrepen voelt? Horen, zien of voelen wij wat de vraag achter de vraag is? Of kost dat ons ook te veel tijd? Roept dat te veel onzekerheid bij ons op? En houden we liever geen rekening met de mens die tegenover ons staat en vatten we onze rol liever op als deskundige die problemen oplost?
Contact met de ander maken door je in hem in te leven. Simpel, maar niet eenvoudig. Drie handreikingen:
Als we de situatie veroordelen zijn we geneigd de situatie te veranderen, nog voordat we hem goed en wel hebben onderzocht. We willen ervan af. We gaan troosten en geven een zakdoek, nog voordat helder is waar de tranen mee te maken hebben. Contact met de ander maken vraagt om het vermogen je in die ander in te leven. Dat wil zeggen open te staan voor wat die persoon en diens situatie bij je oproept. In de korte video ‘It is not about the nail’ wordt dit mooi geïllustreerd.
Als we vastzitten aan onze eigen opvattingen is het lastig ons open te stellen voor de mening van een ander. Niet als dé waarheid, maar als de waarheid van die ander. Als zijn manier van kijken waar je wellicht iets van zult vinden, maar pas nádat je je er in verdiept hebt. Niet al bij voorbaat, want dat blokkeert het contact.
Als we naar een ander luisteren of kijken kunnen we nog doen alsof we alleen met onze buitenwereld bezig zijn. Maar om je in een ander in te leven is dat niet voldoende; dan moeten we ook met onze binnenwereld aan de slag. Dan moeten we kunnen onderkennen wat die ander bij ons oproept; wat we ervaren in het contact met die ander.
Zonder je actuele ervaring te onderkennen zal je je nooit in die ander in kunnen leven. Vandaar het belang om je actuele ervaring te leren onderkennen en met anderen te delen op het moment dat je hem hebt. In zijn boek ‘Resonance´ schrijft Hartmut Rosa over ons vermogen om ons te laten raken en op authentieke wijze te reageren. Het lastige daarvan is dat dit niet planbaar is en dat het resultaat bij voorbaat onbekend is. Dat vraagt van ons om open te staan voor hoe het leven reageert op ons handelen, in plaats van het leven met onze wilskracht proberen te dicteren.
Tijdens de 45ste tweedaagse Alumni bijeenkomst van het Professioneel Ontwikkelings Programma staat het thema ‘Resonantie & vervreemding’ centraal. Dan zullen we ons met 30 oud-deelnemers verder in dit thema verdiepen.
Gepubliceerd op 19 september 2023
Wilt u een automatische e-mail ontvangen als er een nieuwe blog wordt toegevoegd? Vul hieronder uw gegevens in.
naar boven